« Poprzednia  Następna »

David M. Lee, Douglas D. Osheroff i Robert C. Richardson (USA) za odkrycie nadciekłości helu-3 (hel-3 schłodzony niemal do temperatury bezwzględnego zera traci lepkość).

Frederick Reines (USA) za odkrycie taonu,
Martin L. Perl (USA) za odkrycie neutrina.

Clifford G. Shull (USA) za rozwój techniki dyfrakcji neutronów
Bertram N, Brockhouse (Kanada) za wkład w rozwój techniki rozpraszania neutronów.

Russell Hulse i Joseph Taylor (USA) za odkrycie podwójnego pulsara, potwierdzającego ogólną teorię względności Einsteina, dzięki czemu otworzyły się nowe możliwości badania grawitacji.

Georges Charpak (Francja) za wynalezienie detektorów cząstek elementarnych, w szczególności tzw. wieloprzewodowej komory proporcjonalnej.

Pierre-Gilles de Gennes (Francja) za odkrycie, że metody badania zjawisk uporządkowania w układach prostych mogą być uogólnione na bardziej skomplikowane postacie materii, zwłaszcza ciekłe kryształy i polimery.

Jerome I. Friedman (USA), Henry W. Kendall (USA), Richard E. Taylor (USA) za badania zjawiska rozpraszania elektronów, które doprowadziły do opracowania kwarkowego modelu budowy materii.

Norman F. Ramsey (USA) za wynalezienie metody rozdzielnych pól, nazwanej metodą prążków Ramseya, która została wykorzystana w zegarach atomowych do wyznaczenia współczesnego wzorca czasu
Hans G. Dehmelt (USA) i Woifgang Paul (Niemcy) za opracowanie metod pozwalających na wyodrębnienie atomów i cząstek elementarnych do badań (technika, która umożliwiła łapanie jonów w pułapkę).

Leon Lederman (USA), Melvin Schwartz (USA), Jack Steinherger (USA) za badania cząstek elementarnych odkrycie neutrina mionowego.

J. Georg Bednorz (Niemcy), K. Alex. Mueller (Szwajcaria) za przełomowe odkrycie nadprzewodnictwa w materiałach ceramicznych (nadprzewodnictwo wysokotemperaturowe).

Ernst Ruska (Niemcy) za fundamentalne prace w dziedzinie optyki elektronowej oraz za konstrukcję pierwszego mikroskopu elektronowego,
Gerd Binnig (Niemcy), Heinrich Rohrer (Szwajcaria) za konstrukcję skaningowego mikroskopu tunelowego.

Klaus von Klitzing (Niemcy) za odkrycie skwantowanego efektu Halla, dzięki czemu można dokonywać dokładnych pomiarów oporu elektrycznego.

Carlo Rubbia (Włochy), Simon van der Meer (Holandia) za kluczowy wkład w eksperyment, który doprowadził do odkrycia cząstek elementarnych W i Z, przenoszących oddziaływania słabe, które ugruntowało teorię oddziaływań elektrosłabych.

Subrahmanyan Chandrasekhar (USA) za teoretyczne prace w dziedzinie struktury i ewolucji gwiazd,
William A. Fowler (USA) za za teoretyczne i doświadczalne badania reakcji nuklearnych, które miały kluczowe znaczenie w kosmicznej syntezie pierwiastków.

Kenneth G. Wilson (USA) za teorię i badania zjawisk krytycznych przy przejściach fazowych (analiza ciągłych przejść międzyfazowych).

Nicolaas Bloembergen (USA), Arthur L. Schawlow (USA) za rozwój i zastosowanie metod spektroskopowych w analizie chemicznej (zastosowanie laserów w spektroskopii),
Kai M. Siegbahn (Szwecja) za rozwój spektroskopii elektronowej wysokiej rozdzielczości.

James W. Cronin, Val L. Fitch (USA) za odkrycie naruszenia jednej z podstawowych zasad symetrii, zwanej symetrią CP, w rozpadach neutralnych mezonów K.

Sheldon L. Glashow (USA) za danie podwalin połączonej teorii oddziaływań słabych i elektromagnetycznych; prace z dziedziny cząstek elementarnych,
Abdus Salam (Pakistan), Steven Weinberg (USA) za zunifikowaną teorię oddziaływań słabych i elektromagnetycznych

Piotr L. Kapica (ZSRR) za podstawowe badania w dziedzinie fizyki niskich temperatur, a w szczególności za odkrycie nadciekłości helu-II,
Arno A. Penzias (USA), Robert W. Wilson (USA) za odkrycie kosmicznego mikrofalowego promieniowania tła.

John H. van Vleck (USA) za badania teoretyczne struktury elektronowej układów magnetycznych i nieuporządkowanych,
Nevill F. Mott (Wielka Brytania), Philip W. Andersen (USA) za prace z zakresu fizyki ciała stałego, elektronowej teorii metali oraz defektów sieci krystalicznej.

Burton, Richter (USA) za prace związane z projektowaniem i realizacją akceleratorów elektronów, współodkrywca ciężkiej cząstki nowego typu,
Samuel Ch. Ch. Ting (USA) za badania dotyczące cząstek elementarnych i fizyki wielkich energii.

Aage N. Bohr (Dania), Ben R. Mottelson (Dania), Leo J. Rainwater (USA) za prace z dziedziny teorii jądra atomowego, a w szczególności za odkrycia prowadzące do sformułowania modelu kolektywnego jądra.

Antony Hewish (Wielka Brytania) za pionierskie badania w dziedzinie radioastronomii i odkrycie pulsarów,
Martin Ryle (Wielka Brytania) za pionierskie badania w dziedzinie radioastronomii.

Leo Esaki (USA), Ivar Giaever (USA) za doświadczalne wykrycie zjawiska tunelowego w półprzewodnikach i nadprzewodnikach oraz konstrukcję diody tunelowej,
Brian D. Josephson (W. Brytania) za teoretyczne przewidywania własności prądów nadprzewodzących płynących przez barierę tunelową, a w szczególności odkrycie zjawiska Josephsona.

John Bardeen (USA), Leon N. Cooper (USA), John R. Schrieffer (USA) za stworzenie pierwszej mikroskopowej teorii nadprzewodnictwa (tzw. teoria BSC).

Dennis Gabor (Wielka Brytania) za wynalezienie i rozwinięcie holografii.

Hannes O. G. Alfvén (Szwecja) za podstawowe prace dotyczące magnetohydrodynamiki i jej zastosowania do fizyki plazmy,
Louis E.F. Néel (Francja) za fundamentalne odkrycia w dziedzinie ferro- i antyferromagnetyzmu ciał stałych.

Murray Gell-Mann (USA) za wkład w teorię klasyfikującą i porządkującą cząstki elementarne, m.in. koncepcję dziwności (nowej liczby kwantowej) i kwarków.

Luis W. Alvarez (USA) za wybitne prace eksperymentalne z dziedziny fizyki cząstek elementarnych, a w szczególności za odkrycie dużej liczby stanów rezonansowych za pomocą rozwiniętej przez niego techniki komór pęcherzykowych.

Hans A. Bethe (USA) za prace nad teorią reakcji jądrowych, a w szczególności nad problemem produkcji energii w gwiazdach.

Alfred Kastler (Francja) za odkrycie zjawiska pompowania optycznego, co przyczyniło się do powstania elektroniki kwantowej, w szczególności za skonstruowanie zegarów atomowych, maserów i laserów.

Richard P. Feynman (USA), Julian S. Schwinger (USA), Sin-Itiro Tomonaga (Japonia) za stworzenie elektrodynamiki kwantowej, mającej ogromne znaczenie dla rozwoju kwantowej teorii pola i całej fizyki, przede wszystkim zaś dla teorii cząstek i oddziaływań elementarnych.

Nikołaj G. Basow (ZSRR), Aleksandr M. Prochorow (ZSRR), Charles H. Townes (USA) za teoretyczne opracowanie metody wytwarzania mikrofal radiowych na drodze wymuszonej emisji promieniowania, które doprowadziły do wynalezienia masera.

Maria Goeppert-Mayer (USA), Hans J. D. Jeńsen (Niemcy) za opracowanie modelu powłokowego budowy jąder atomowych,
Eugene P. Wigner (USA) za badania roli symetrii i niezmienniczości w teorii jądra atomowego i cząstek elementarnych.

Lew D. Landau (ZSRR) za pionierskie prace nad teorią stanu skondensowanego, w szczególności ciekłego helu.

Robert Hofstadter (USA) za pionierskie badania elektronów wysokoenergetycznych, rozpraszanych na lekkich jądrach atomowych oraz związanym z tymi badaniami odkryciu struktury wewnętrznej nukleonów,
Rudolf L. Mössbauer (Niemcy) za badania absorpcji rezonansowej promieniowania gamma i odkrycie zjawiska Mössbauera.

Donald A. Glaser (USA) za skonstruowanie komory pęcherzykowej.

Owen Chamberlain (USA), Emilio G. Segre (USA) za odkrycie antyprotonu.

Paweł A. Czerenkow (ZSRR), Ilja M. Frank (ZSRR), Igor J. Tamm (ZSRR) za odkrycie i interpretację zjawiska Czerenkowa, tj. promieniowania wysyłanego przez cząstki, które poruszają się w ośrodku z prędkością większą niż światło w tym ośrodku.

Tsung D, Lee (Chiny), Chen K. Yang (Chiny) za wykazanie, że zasada parzystości nie obowiązuje w oddziaływaniach słabych.

John Bardeen (USA), Walter H. Brattain (USA), William B. Shockley (USA) za badanie półprzewodników, w szczególności zaś za wynalezienie i udoskonalenie tranzystora ostrzowego.

Polykarp Kusch (USA) za wyznaczenie dokładnej wartości momentu magnetycznego elektronu,
Willis E. Lamb (USA) za odkrycie przesunięć poziomów subtelnej struktury w widmie atomu wodoru.

Max Born (Niemcy) za statystyczną interpretację funkcji falowej w mechanice kwantowej,
Walther W.G.F. Bothe (Niemcy) za metodę koincydencji, stosowaną w dziedzinie rejestracji promieniowania kosmicznego i przemian jądrowych.

Frederik Zernike (Holandia) za opracowanie metody kontrastu fazowego a w szczególności za skonstruowanie mikroskopu z kontrastem fazowym.

Felix Bloch (USA), Edward M. Purcell (USA) za nową metodę precyzyjnych pomiarów magnetyzmu jądrowego (metoda jądrowego rezonansu paramagnetycznego)

Sir John D. Cockcroft (Wielka Brytania), Ernest T.S. Walton (Irlandia) za pionierskie prace w dziedzinie przemian jądrowych, prowadzone za pomocą sztucznie przyspieszanych jąder atomowych.

Cecil F. Powell (Wielka Brytania) za opracowanie metody badania reakcji jądrowych przy pomocy emulsji fotograficznych i odkrycie za jej pomocą mezonu pi.

Hideki Yukawa (Japonia) za badania sił jądrowych i przewidzenie istnienia mezonów na podstawie teoretycznych prac nad siłami jądrowymi

Patrick M. S. Blackett (Wielka Brytania) za ulepszenie komory Wilsona i odkrycia poczynione tą metodą w dziedzinie fizyki jądrowej i promieniowania kosmicznego.

Sir Edward V. Appleton (Wielka Brytania) za badania właściwości fizycznych górnych warstw atmosfery, a w szczególności za odkrycie jonosfery.

Percy W. Bridgman (USA) za skonstruowanie aparatury do wytwarzania bardzo wysokich ciśnień i za badania zjawisk zachodzących w tych ciśnieniach.

Wolfgang Pauli (Szwajcaria) za odkrycie zasady wykluczania (zasada Pauliego).

Isidor I. Rabi (USA) za opracowanie i zastosowanie metody rezonansowej do badania właściwości jąder atomowych.

Otto Stern (USA) za rozwinięcie metody promieni molekularnych i za odkrycie momentu magnetycznego protonu.

Nagrody nie przyznano
Nagrody nie przyznano
Nagrody nie przyznano

« Poprzednia  Następna »